ชื่อเรียกตำแหน่งและวิทยฐานะของข้าราชการครูไทย (Position Names and Academic Status of Thai Government Teachers)

ชื่อเรียกตำแหน่งและวิทยฐานะของข้าราชการครูไทย (Position Names and Academic Status of Thai Government Teachers)

เรียบเรียงและแปลโดย ผศ.ดร. จันทร์พา ทัดภูธร

ชื่อตำแหน่ง (position names) ของครูและอาจารย์นั้นสำคัญในการสื่อสาร ผมได้เรียบเรียงค้นคว้ามาแชร์เป็นวิทยาทานครับ  ท่านเคยสังสัยไหมครับว่า ค.ส. ย่อมาจากคำว่าอะไร และครู ค.ศ. 3 จะแปลเป็นภาอังกฤาว่าอย่างไร และ พนักงานราชการ ตรงกับคำศัพท์ภาษาอังกฤษ ว่า "Government Employee" ใช่หรือไม่
อยากรู้ ลองอ่านต่อสิครับ

Credit: https://www.freepik.com/free-photo/thai-teacher-official-outfit-teaching-front-backboard_7362783.htm

ลองอ่านที่ผมค้นคว้า/เรียบเรียงมาสิครับแล้วจะกระจ่าง มากขึ้น

ผมอ้างอิงจากแหล่ง 3-4 แหล่ง คือ
1. ตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ.2551
2. ตามการระบุถึงใน พรบ. เงินเดือน เงินวิทยฐานะและเงินประจำตำแหน่ง ข้าราชการครูและบุลลากรทางการศึกษา (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2554
3. พระ ราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2557

4. รายชื่อตำแหน่งข้าราชการกระทรวงศึกษาธิการ / English Titles of Civil Servant Positions in the Ministry of Education (https://bic.moe.go.th/images/stories/pdf/N2_Title_of_MOE_2018.pdf)

ตามตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ.2551 (Civil Service Regulation Act) นั้น ได้มีการระบุถึงตำแหน่งของข้าราชการที่ทำงานสายวิชาการ (Knowledge Worker Positions) เอาไว้พอสมควร ทว่าในส่วนของข้าราชการครูนั้น เราควรยึดเอาตาม พระ ราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2557 นะครับ

คำว่า ค.ศ. คือ คำย่อของ "ครูและบุคลากรทางการศึกษา" ตาม พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2547 (Government Teachers and Education Personnel Act B.E. 2547 )

เข้าเรื่องเลยนะครับ

- ข้าราชการครู = government teachers / Teachers in the civil service

- ครูอัตราจ้าง (Contract Teachers)
เช่น โรงเรียน กอไก่วิทยา กำลังเปิดรับครูอัตราจ้าง 3 ตำแหน่ง = Korkai Witthaya School is recruiting 3 contract teachers.

ภารโรง, (n) janitor

ครูผู้ช่วย (Assistant Teachers)

- ครู ค.ศ 1 (Practitioner Level) หรือ ครูระดับปฏิบัติการ (K 1 Teachers)

- ครูชำนาญการ (ค.ศ. 2) Professional Level Teachers (K 2 Teachers)

- ครูชำนาญการพิเศษ (ค.ศ. 3) Senior Professional Level Teachers (K 3 Teachers)

- ครูเชี่ยวชาญ (ค.ศ. 4) Expert Level Teachers (K 4 Teachers)

- ครูเชียวชาญพิเศษ (ค.ศ. 5) Advisory Level Teachers (K 5 Teachers)

ส่วน พนักงานราชการ ส่วนตัวผมเห็นด้วยกับคำแปลที่ว่า เป็น "government employee"

Would you like to be a government employee?

ส่วนครูผู้ช่วยคือ ครูประเภทหนึ่งครับ ผมและหลาย ๆ คน ขอแปลว่า assistant teacher
ซึ่งจะแตกต่างจาก คำว่า teaching assistant หรือ teacher's aide (TA) บางครั้งฝรั่งจะใช้คำว่า education assistant (EA) แปลง่าย ๆ ว่า ผู้ช่วยครู ครับ ยังไม่ได้เป็นครู

 "สอบครูผู้ช่วยกรณีพิเศษ 2567" สังกัด สพฐ ภาษาอังกฤษ
Special Case Teacher Assistant Examination B.E. 2567" under the Office of the Basic Education Commission (OBEC)
กรณีพิเศษ คือ Special Cases นั่นเอง

ผู้อำนวยการสถานศึกษา (อังกฤษ: school director)

อาจารย์ในมหาวิทยาลัย ก็มีตำแหน่งทางวิชาการเช่นกันครับ ที่ควรรู้มี

ตำแหน่งทางวิชาการ (Academic Titles)

- ผู้ช่วยศาสตราจารย์ Assistant Professor

- รองสาสตราจารย์ Associate Professor

- ศาสตราจารย์ Professor

- ศาสตราจารย์กิตติคุณ, ศาสตราจารย์เกียรติคุณ Emeritus Professor
เป็นตําแหน่งที่แต่งตั้งจากอาจารย์ประจําผู้เคยดํารงตําแหน่งศาสตราจารย์ของมหาวิทยาลัย ซึ่งมีความรู้ ความสามารถ และความชํานาญเป็นพิเศษ และพ้นจากตําแหน่งไปโดยไม่มีความผิด / เกษียณอายุจากมหาวิทยาลัย B โดยไม่มีข้อบกพร่อง

"Emeritus is an honorary title granted to someone who retires from a position of distinction, most commonly an academic faculty position, but is allowed to continue using the previous title, as in "professor emeritus". (Wikipedia)

- Clinical professors "ศาสตราจารย์คลินิก" 

- Distinguished scholar หรือ ศาสตราภิชาน เป็นตําแหน่งที่ไม่ใช่การกําหนดตําแหน่งทางวิชาการ แต่งตั้งเพื่อดึงดูด ผู้ทรงคุณวุฒิยิ่งมาทํางานในมหาวิทยาลัย

บางครั้งผมเคยได้ยินคำว่า Adjunct Prof. คือตำแหน่งอะไรครับ?  Adjunct professor  ศาสตราจารย์วุฒิคุณ  :  "ตำแหน่งของผู้ทรงคุณวุฒิทางวิชาการที่มีประสบการณ์และเชี่ยวชาญเฉพาะสาขา ซึ่งมหาวิทยาลัยแต่งตั้งจากบุคคลภายนอกที่ไม่ได้เป็นอาจารย์ประจำของมหาวิทยาลัยให้ปฏิบัติการสอน วิจัย หรือเป็นที่ปรึกษางานวิจัยของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา โดยทำงานไม่เต็มเวลา" (ที่มา : คณะกรรมการจัดทำพจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ ราชบัณฑิตยสถาน (http://legacy.orst.go.th/)

เพิ่มเติม

กระทรวงศึกษาธิการ Ministry of Education (MOE)

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม The Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation (MHESI) ---- a Thai government agency responsible for overseeing higher education, research, science, and technology in Thailand, established in 2019

คุรุสภา The Teachers' Council of Thailand (TCOT)

ใบประกอบวิชาชีพครู Professional teacher license

ใบอนุญาตปฏิบัติหน้าที่ครู Provisional Teaching License หรือ P License คำว่า Provisional  แปลว่า ชั่วคราว

 "ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ" =  "Expert Educational Supervisor"

หน่วยศึกษานิเทศก์ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน-ศนฐ.

(OBEC Supervisory Division-SDOBEC)

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน 

กระทรวงศึกษาธิการ = Office of the Basic Education Commission (OBEC)

Ministry of Education

การเรียนรู้เชิงรุก Active Learning

ทักษะชีวิต Life skills

นโยบายระยะเร่งด่วน (Quick Win)

สมรรถนะข้ามพิสัย Transversal Competencies

ครูพี่เลี่ยง (โรงเรียนอนุบาล) ครูพี่เลี้ยง (โรงเรียนอนุบาล)" ภาษาอังกฤษคือ "Daycare teacher" หรือ "Preschool assistant"

"Nany teachers" มักจะมีหน้าที่ที่กว้างขวางกว่า ครอบคลุมถึงการดูแลเด็กในทุกๆ ด้าน

Janpha Thadphoothon is an assistant professor of ELT at the International College, Dhurakij Pundit University in Bangkok, Thailand. Janpha Thadphoothon also holds a certificate of Generative AI with Large Language Models issued by DeepLearning.AI.