คำผวน ในภาษาเวียดนาม (Spoonerism in Vietnamese)

คำผวน ในภาษาเวียดนาม (Word Play in Vietnamese)

จันทร์พา ทัดภูธร

การนำคำมาเล่น หรือ word play มีด้วยกันทุกชาติทุกภาษา การผวนคำ หรือ spoonerism คือรูปแบบหนึ่งของการเล่นคำ

ในภาษาอังกฤษ ก็มีการผวนคำเช่นกัน เรียกว่า spoonerism ครับ

ตัวอย่างที่นิยมยกกันมาบ่อย ๆ คือ  "The Lord is a shoving leopard" ซึ่งผวนมาจากประโยคที่ว่า
"The Lord is a loving shepherd."

ภาษาไทยเรานิยมเล่นคำผวนมาก เช่น อะรีดอย = อร่อยดี

ภาษาเวียดนามก็เช่นกัน ผมขอแนะนำรูปแบบการเล่นคำ 2 แบบ คือ

1. nói lái นอยไหล คือ การสลับคำ แปลตรงตัวว่า พูดใหม่ / พูดอีกครั้ง โดยสลับคำหลังไปหน้า หน้าไปหลัง แต่คงตำแหน่งของเสียงวรรณยุกต์ เช่น

chửa hoang ( การอยู่กินด้วยกันโดยไม่ได้สมรส  - (ท้องเถื่อน) ผวนเป็น hoảng chưa (กลัวยัง)
คำว่า chửa (ฉัว)  แปลว่า ท้อง ส่วน hoang  (ฮวง) แปลว่า เถื่อน

hoảng  แปลว่า กลัว + chưa  ยัง

mèo cái แมวไก๋ แปลว่า ไก่ตัวเมีย
ผวนเป็น mài kéo ไมแก๋ว แปลว่า ลับกรรไกร

2. เป็นการเล่นคำของเด็ก ชาวเวียดนาม โดยนำคำที่คิดขึ้นมาวางไว้หน้าคำหลัก แล้วผวนกลับพยัญชนะต้นและเสียงสัมผัส เช่น

la phở  - lơ phả   ลาเฝอ - เลอฝา
(เฝอ คือ อาหารคล้ายก๋วยเตี๋ยว)

แบบนี้คล้ายกับการผวนคำของไทยมากที่สุด ต่างรงที่นำคำอื่นมานำหน้าคำหลัก กล่าวคืออีกฝั่งอาจไม่มีความหมายก็ได้ เช่น  จำใด (ไม่มีความหมาย)  ผวนเป็น ใจดำ (มีความหมาย)

อ้างอิง

"Nói lái" https://vi.wikipedia.org/wiki/N%C3%B3i_l%C3%A1i